Dịch tễ học, với lý do chính đáng, được xem như một khoa học cơ bản của y tế công cộng. Dịch tễ học là:
a) Một khoa học định lượng cơ bản được xây dựng trên những kiến thức làm việc về xác suất, thống kê, và những phương pháp nghiên cứu sâu rộng;
b) Một phương pháp lý luận nguyên nhân dựa trên sự phát triển và kiểm định những giả thuyết thuộc về sự xuất hiện và phòng ngừa mắc và tử vong và
c) Một công cụ cho hành động y tế công cộng để thúc đẩy và bảo vệ sức khoẻ của công chúng dựa vào khoa học, lý luận nguyên nhân, và một số lượng ý tưởng thông thường thực dụng.
Là một môn học của y tế công cộng, dịch tễ học được xây dựng trên một tinh thần cho rằng những thông tin dịch tễ học nên được sử dụng để đẩy mạnh và bảo vệ sức khoẻ của cộng đồng. Do đó, dịch tễ học liên quan với cả khoa học và thực hành y tế công cộng. Từ dịch tễ học ứng dụng đôi khi được sử dụng để mô tả sự ứng dụng hoặc thực hành dịch tễ học để nói lên những khía cạnh của sức khoẻ công cộng. Những thi dụ về dịch tễ học ứng dụng bao gồm những điều sau đây:
• Giám sát những báo cáo về những bệnh truyền nhiễm trong cộng đồng
• Nghiên cứu xem một thành phần ăn kiêng đặc biệt có ảnh hưởng đến việc phát triển nguy cơ mắc bệnh ung thư của bạn hay không
• Đánh giá hiệu quả và ảnh hưởng của một chương trình ý thức về cholesterol
Phân tích những khuynh hướng lịch sử và những dữ kiện hiện tại để lập đề án về những nhu cầu sức khoẻ công cộng trong tương lai