1. Trung tâm Văn hóa Ngôn ngữ Đông Tây phối hợp với các nhà xuất bản chủ trương tổ chức Tủ sách tác phẩm chọn lọc thế giới, trong đó có bộ Tuyển tập tác phẩm F. Dostoevsky với những tác phẩm tiêu biểu nhất của nhà văn Nga vĩ đại với chất lượng xuất bản cao (đến nay, năm 2001, đã xuất bản được 3 tác phẩm là Lũ người quỉ ám, Anh em nhà Cammazov và Tội ác và hình phạt). Với một Số tác phẩm do chưa có được những bản dịch thẳng từ nguyên tác tiếng Nga, chúng tôi sử dụng lại một số bản dịch qua tiếng Pháp, tiếng Аnh được thực hiện trước đây.
Gã khờ là một trường hợp như vậy (xin nói thêm, tuу trong lần in trước đây sách không ghi được dịch từ thứ tiếng nào, nhưng chúng tôi đoán dịch giả đã dịch từ tiếng Pháp).
2. Bản dịch Gã Khờ của Phạm Xuân Thảo (năm 1973) là một bản dịch tốt, công phu, tuy nhiên vì thực hiện qua một thứ tiếng trung gian nên có khả nhiều sai lệch so với nguyên tác, do đó chúng tôi tổ chức hiệu đính theo bản tiếng Nga, ở đây là bản Ф.М Достоевский. Собрание Сочинений B15 TOMAX Том шестой, Ленинград. Наука. 1989. (F. Doxtocvxki, Tuyển tập tác phẩm 15 tậр, tập 6, Leningrad, Nhà xuất bản Khoa học, 1989).
Việc hiệu đính được thực hiện theo các điểm sau:
Về nội dung: tôn trọng tối đa bản dịch cũ, văn phong và những tìm tòi, chú giải của dịch giả, chỉ sữa chữa những chỗ quá sai, nghĩa quá ха so với nguyên tác, đặc biệt chú trọng đến những đoạn, những câu, những chi tiết ảnh hưởng đến việc hiểu nội dung tư tưởng của tác phẩm, dịch thêm những đoạn bản dịch bỏ sót không dịch vì lí do nào đó
.
Về từ ngữ: chúng tôi thау (ở mức độ tối thiểu) những từ ngữ địa phương bằng những từ ngữ thích hợp với độc giả ngày nay, và những từ ngữ bị hiểu sai lạc khi dịch qua tiếng trung gian.
Về phẩn chuyển tên riêng; Chang tôi phiên lại theo cách phiên chuyển thống nhất trực tiếp từ tiếng Nga.
Về chủ giải: gần như giữ nguyên hầu hết các chú thích của dịch giả, chỉ sửa chữa những chỗ thật cần thiết và bổ sung thêm những chú thích mới và đưa toàn bộ chú giải trước đây để ở cuối trang, vào cuối sách.
F. Dostoevsky Tuyển Tập Tác Phẩm gồm 5 tập:
- Anh em nhà Caramazov
- Lũ Người Quỷ Ám
- Tội Ác và Hình Phạt
- Gã Khờ
- Truyện và và Truyện Ngắn
***
Tiểu thuyết của Dostoevsky bao giờ cũng có sự giằng co, hay hơn thế là cuộc chiến đấu cam go giữa xác tín và cảm giác cân bằng, chừng mực trong cuộc sống. Nhân vật của Dostoevsky là loại nhân vật phân thân. Trong quan điểm của ông, cái tốt và cái xấu luôn đan xen vào nhau một cách không thể chia cắt. Còn linh hồn con người là một thứ con lắc do dự, dao động giữa hai bờ vực thẳm đó.
Trong sự nghiệp sáng tác đồ sộ của Dostoevsky, ngoài Những đêm trắng, Anh em nhà Karamazop, Tội ác và Hình phạt, Chàng Ngốc là một tác phẩm thường xuyên được nhắc đến như một trong những sáng tác xuất sắc của kho tàng văn học nhân loại. Chàng Ngốc là Hoàng thân Myshkin – một nhân vật phức tạp. Độc giả có thể tìm thấy ở chàng một chút của Chúa Jesus, một chút của Don Quixote, một chút của Pickwick để hình dung ra hình ảnh lý tưởng về một tín đồ đạo Thiên chúa. Nhưng khác với nhân vật của Bunyan trong The Pilgrim's Progress, Dostoevsky không xây dựng Myshkin như một nhân vật mang tính biểu tượng, trong một thế giới phi thực tế mà đặt chàng vào thế giới thực, sống động. Bằng cách đưa Chàng Ngốc vào một thế giới trần tục, Dostoevsky đã thể hiện cái nhìn phê phán và đả kích của mình đối với chế độ quân chủ tư sản và sự ngự trị của quyền lực trong xã hội nước Nga lúc bấy giờ.
***
Fyodor Mikhailovich Dostoevsky (1821- 1881), sinh ngày 11.11.1821, là nhà văn nổi tiếng người Nga.
Cùng với Gogol, L. Toystol, ông được xem là một trong ba văn hào vĩ đại của Nga thế kỉ 19.
Dostoevsky sinh tại thành phố Moscow, là con trai thứ hai trong 7 người con của ông Mikhail, một bác sĩ quân y được biệt phái qua phục vụ tại Bệnh Viện Maryinski chuyên chữa trị các người nghèo. Ông Mikhail là một con người cứng rắn, thẳng thắn trong khi bà mẹ lại có bản tính trái ngược, bà ta rất thụ động, tử tế và rộng lượng. Các sự kiện của gia đình quý tộc xa xưa này với cha mẹ có một vùng đất và hơn một trăm nông nô, đã là hình ảnh của các nhân vật với các bản tính thái cực trong các cuốn tiểu thuyết của Dostoevsky sau này.
Trong thời gian Fyodor đi học xa nhà, ông Mikhail đã bị giết chết do các nông nô trong vùng nổi loạn và hình ảnh giết người bất ngờ và tàn bạo này luôn luôn ám ảnh Fyodor Dostoevsky khiến cho các tác phẩm của ông thường dùng đề tài là các tội ác. Và vào cuối cuộc đời, cái chết của người cha đã là căn bản cho tác phẩm danh tiếng Anh Em Nhà Karamazov.
Fyodor Dostoevsky rất yêu thích văn chương. Vào tuổi 25, Fyodor đã cầm bút, sáng tác ra cuốn tiểu thuyết đầu tiên với tên là Những kẻ bần hàn xuất bản vào năm 1846. Đây là một câu chuyện tình cảm mô tả một cách bóng bẩy các cảnh tàn phá của kiếp nghèo. Cuốn truyện này đã được các nhà phê bình khen ngợi, đặc biệt là Vissarion Belinsky, và nhà văn trẻ tuổi Dostoevsky được gọi là một "Gogol mới", tác phẩm của ông trở nên bán chạy nhất, bởi vì từ xưa tới nay chưa có một nhà văn người Nga nào cứu xét một cách kỹ càng sự phức tạp tâm lý của các cảm xúc bên trong tâm hồn con người. Fyodor Dostoevsky đã dùng tới phương pháp phân tích tâm lý để tìm hiểu các hoạt động rất tinh tế của tâm lý mọi người. Sau tác phẩm Những kẻ bần hàn , Fyodor Dostoevsky sáng tác ra cuốn Con người kép đề cập tới sự phân đôi cá tính và đây là căn bản dùng cho nhân vật Raskolnikov của đại tác phẩm Tội Ác và Trừng Phạt.
Qua tác phẩm này, Fyodor Dostoevsky được toàn thế giới công nhận là một trong các Đại Văn Hào của nước Nga, được xem là người sáng lập hay là người báo trước cho chủ nghĩa hiện sinh thế kỷ 20.
Tác phẩm tiêu biểu:
Những kẻ bần hàn (1846)
Con người kép (1846)
Đêm trắng (1848)
Ghi chép từ Ngôi nhà chết (1862)
Những kẻ tủi nhục (1861)
Con bạc (1867)
Hồi Ký Viết Dưới Hầm (1864)
Tội ác và trừng phạt (1866)
Gã Khờ (1868)
Lũ người quỷ ám (1872)
Anh em nhà Karamazov (1880)
Là Bóng Hay Là Hình
Gã khờ là một trường hợp như vậy (xin nói thêm, tuу trong lần in trước đây sách không ghi được dịch từ thứ tiếng nào, nhưng chúng tôi đoán dịch giả đã dịch từ tiếng Pháp).
2. Bản dịch Gã Khờ của Phạm Xuân Thảo (năm 1973) là một bản dịch tốt, công phu, tuy nhiên vì thực hiện qua một thứ tiếng trung gian nên có khả nhiều sai lệch so với nguyên tác, do đó chúng tôi tổ chức hiệu đính theo bản tiếng Nga, ở đây là bản Ф.М Достоевский. Собрание Сочинений B15 TOMAX Том шестой, Ленинград. Наука. 1989. (F. Doxtocvxki, Tuyển tập tác phẩm 15 tậр, tập 6, Leningrad, Nhà xuất bản Khoa học, 1989).
Việc hiệu đính được thực hiện theo các điểm sau:
Về nội dung: tôn trọng tối đa bản dịch cũ, văn phong và những tìm tòi, chú giải của dịch giả, chỉ sữa chữa những chỗ quá sai, nghĩa quá ха so với nguyên tác, đặc biệt chú trọng đến những đoạn, những câu, những chi tiết ảnh hưởng đến việc hiểu nội dung tư tưởng của tác phẩm, dịch thêm những đoạn bản dịch bỏ sót không dịch vì lí do nào đó
.
Về từ ngữ: chúng tôi thау (ở mức độ tối thiểu) những từ ngữ địa phương bằng những từ ngữ thích hợp với độc giả ngày nay, và những từ ngữ bị hiểu sai lạc khi dịch qua tiếng trung gian.
Về phẩn chuyển tên riêng; Chang tôi phiên lại theo cách phiên chuyển thống nhất trực tiếp từ tiếng Nga.
Về chủ giải: gần như giữ nguyên hầu hết các chú thích của dịch giả, chỉ sửa chữa những chỗ thật cần thiết và bổ sung thêm những chú thích mới và đưa toàn bộ chú giải trước đây để ở cuối trang, vào cuối sách.
F. Dostoevsky Tuyển Tập Tác Phẩm gồm 5 tập:
- Anh em nhà Caramazov
- Lũ Người Quỷ Ám
- Tội Ác và Hình Phạt
- Gã Khờ
- Truyện và và Truyện Ngắn
***
Tiểu thuyết của Dostoevsky bao giờ cũng có sự giằng co, hay hơn thế là cuộc chiến đấu cam go giữa xác tín và cảm giác cân bằng, chừng mực trong cuộc sống. Nhân vật của Dostoevsky là loại nhân vật phân thân. Trong quan điểm của ông, cái tốt và cái xấu luôn đan xen vào nhau một cách không thể chia cắt. Còn linh hồn con người là một thứ con lắc do dự, dao động giữa hai bờ vực thẳm đó.
Trong sự nghiệp sáng tác đồ sộ của Dostoevsky, ngoài Những đêm trắng, Anh em nhà Karamazop, Tội ác và Hình phạt, Chàng Ngốc là một tác phẩm thường xuyên được nhắc đến như một trong những sáng tác xuất sắc của kho tàng văn học nhân loại. Chàng Ngốc là Hoàng thân Myshkin – một nhân vật phức tạp. Độc giả có thể tìm thấy ở chàng một chút của Chúa Jesus, một chút của Don Quixote, một chút của Pickwick để hình dung ra hình ảnh lý tưởng về một tín đồ đạo Thiên chúa. Nhưng khác với nhân vật của Bunyan trong The Pilgrim's Progress, Dostoevsky không xây dựng Myshkin như một nhân vật mang tính biểu tượng, trong một thế giới phi thực tế mà đặt chàng vào thế giới thực, sống động. Bằng cách đưa Chàng Ngốc vào một thế giới trần tục, Dostoevsky đã thể hiện cái nhìn phê phán và đả kích của mình đối với chế độ quân chủ tư sản và sự ngự trị của quyền lực trong xã hội nước Nga lúc bấy giờ.
***
Fyodor Mikhailovich Dostoevsky (1821- 1881), sinh ngày 11.11.1821, là nhà văn nổi tiếng người Nga.
Cùng với Gogol, L. Toystol, ông được xem là một trong ba văn hào vĩ đại của Nga thế kỉ 19.
Dostoevsky sinh tại thành phố Moscow, là con trai thứ hai trong 7 người con của ông Mikhail, một bác sĩ quân y được biệt phái qua phục vụ tại Bệnh Viện Maryinski chuyên chữa trị các người nghèo. Ông Mikhail là một con người cứng rắn, thẳng thắn trong khi bà mẹ lại có bản tính trái ngược, bà ta rất thụ động, tử tế và rộng lượng. Các sự kiện của gia đình quý tộc xa xưa này với cha mẹ có một vùng đất và hơn một trăm nông nô, đã là hình ảnh của các nhân vật với các bản tính thái cực trong các cuốn tiểu thuyết của Dostoevsky sau này.
Trong thời gian Fyodor đi học xa nhà, ông Mikhail đã bị giết chết do các nông nô trong vùng nổi loạn và hình ảnh giết người bất ngờ và tàn bạo này luôn luôn ám ảnh Fyodor Dostoevsky khiến cho các tác phẩm của ông thường dùng đề tài là các tội ác. Và vào cuối cuộc đời, cái chết của người cha đã là căn bản cho tác phẩm danh tiếng Anh Em Nhà Karamazov.
Fyodor Dostoevsky rất yêu thích văn chương. Vào tuổi 25, Fyodor đã cầm bút, sáng tác ra cuốn tiểu thuyết đầu tiên với tên là Những kẻ bần hàn xuất bản vào năm 1846. Đây là một câu chuyện tình cảm mô tả một cách bóng bẩy các cảnh tàn phá của kiếp nghèo. Cuốn truyện này đã được các nhà phê bình khen ngợi, đặc biệt là Vissarion Belinsky, và nhà văn trẻ tuổi Dostoevsky được gọi là một "Gogol mới", tác phẩm của ông trở nên bán chạy nhất, bởi vì từ xưa tới nay chưa có một nhà văn người Nga nào cứu xét một cách kỹ càng sự phức tạp tâm lý của các cảm xúc bên trong tâm hồn con người. Fyodor Dostoevsky đã dùng tới phương pháp phân tích tâm lý để tìm hiểu các hoạt động rất tinh tế của tâm lý mọi người. Sau tác phẩm Những kẻ bần hàn , Fyodor Dostoevsky sáng tác ra cuốn Con người kép đề cập tới sự phân đôi cá tính và đây là căn bản dùng cho nhân vật Raskolnikov của đại tác phẩm Tội Ác và Trừng Phạt.
Qua tác phẩm này, Fyodor Dostoevsky được toàn thế giới công nhận là một trong các Đại Văn Hào của nước Nga, được xem là người sáng lập hay là người báo trước cho chủ nghĩa hiện sinh thế kỷ 20.
Tác phẩm tiêu biểu:
Những kẻ bần hàn (1846)
Con người kép (1846)
Đêm trắng (1848)
Ghi chép từ Ngôi nhà chết (1862)
Những kẻ tủi nhục (1861)
Con bạc (1867)
Hồi Ký Viết Dưới Hầm (1864)
Tội ác và trừng phạt (1866)
Gã Khờ (1868)
Lũ người quỷ ám (1872)
Anh em nhà Karamazov (1880)
Là Bóng Hay Là Hình
