Các dân tộc anh em sinh sống trên tổ quốc Việt Nam đã cùng nhau xây dựng và bảo vệ dắt nước từ hàng nghìn năm qua. Đồng bào các dân tộc Tây Nguyên đã góp phần to lớn vào sự nghiệp chung ấy. Tuy nhiên, việc nghiên cứu về lịch sử, cũng như các lĩnh vực khác nhau về con người và tự nhiên của cao nguyên có vị trí chiến lược quan trọng này chưa được nhiều.
Tập chuyên khảo của PTS Phan Văn Bé đóng góp vào yêu cầu cấp thiết của việc tìm hiểu lịch sử xã hội Tây nguyên. Đây là kết quả một qua trình lao động khoa học công phu, lâu dài từ những năm tháng giảng dạy ở các trường Phổ thông Trung học Buôn Ma Thuột (Đắc Lắc), học Cao học ở khoa Sử trường Đại học Sư phạm 1 Hà Nội và nghiên cứu sinh ở Viện Khoa học xã hội Việt Nam tại thành phố Hồ Chí Minh. Luận văn Cao học cũng như luận án Phó tiến sĩ Sử học đều lấy đề tài về phong trào chống Pháp của các dân tộc Đắc Lắc và Tây Nguyên vào cuối thế Kỷ XIX - nửa đầu thế kỷ XX .