Thuyền Trưởng Đơn Vị thuộc loạt sách “tiểu thuyết toán học” viết cho thiếu nhi (độ tuổi cấp 2) của nhà văn Nga nổi tiếng V. LIOPSIN, gồm Thuyền trưởng đơn vị; Ba ngày ở nước tí hon; Người mặt nạ đen ở nước An-giép…, những tác phẩm rất nổi tiếng vào thập niên 1970 - 1980 và bây giờ vẫn nguyên vẹn những giá trị của nó.

Tác phẩm này kể về cuộc phiêu lưu kỳ thú của Số Không trên chiếc tàu của Thuyền trưởng Đơn Vị, vào thế giới kỳ diệu được dựng nên bằng những con số, phép tính. Đó là biển Tiên Đề, đảo Tam giác Vuông, đại dương Số Học… Thế giới toán học đó cũng có kẻ xấu người tốt, và quan trọng nhất, qua những chuyến đi kỳ thú, thuyền trưởng Đơn Vị sẽ giúp các bạn nhỏ hình thành những tư duy toán học bổ ích, khám phá tầm quan trọng của toán học trong đời sống…

Đây là dạng tiểu thuyết toán học rất hấp dẫn và lý thú, giúp các em học sinh tăng cường tư duy toán học, đồng thời có những phút giây thư giãn thú vị bên những nhân vật rất đáng yêu.
***
Bộ sách tiểu thuyết toán học của Nhà xuất bản Cầu Vồng (Nga) từng được lớp độc giả Việt Nam những năm 1980 yêu thích. Các nhân vật phù hợp độ tuổi cùng những chuyến phiêu lưu tưởng tượng tạo hứng thú cho các em học sinh khi học Toán. Ở Việt Nam, cuốn sách Ai và Ky ở xứ sở những con số tàng hình của giáo sư Ngô Bảo Châu và Phương Văn đồng giới thiệu cũng theo hình thức tiểu thuyết Toán học đã gây sốt với độc giả trong năm 2012.